11.7.12

Η ΠΡΟΠΑΤΟΡΙΚΗ ΑΡΕΤΗ


Αντιγράφω από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ:

Tου Πέτρου Παπακωνσταντίνου

Διαβάζοντας τα τηλεγραφήματα των διεθνών πρακτορείων ή ακούγοντας τα δελτία ειδήσεων ορισμένων καναλιών, αποκομίζει κανείς την αίσθηση ότι η χθεσινή ανακάλυψη αποτελεί θρίαμβο όχι της πειραματικής Φυσικής, αλλά της εφαρμοσμένης... Θεολογίας! «Εντόπισαν το σωματίδιο του Θεού» είναι ο τίτλος που αναπαράγεται ξανά και ξανά από μια δημοσιογραφία που ό,τι χάνει σε πρωτοτυπία το κερδίζει σε ευσέβεια. «Βρήκαμε το χειρόγραφο του Θεού» είχαν πει ο Μπιλ Κλίντον και ο Τόνι Μπλερ όταν αποκωδικοποιήθηκε για πρώτη φορά, σε χονδρικές γραμμές, το ανθρώπινο γονιδίωμα, το 2000. «Η ηχώ της Δημιουργίας» είναι το στερεότυπο που συνοδεύει κάθε καινούργια ανακάλυψη της Κοσμολογίας αναφορικά με τη Μεγάλη Εκρηξη.
Μπορεί η Μεταφυσική να προσφέρει πιο «πιασάρικους» τίτλους από τη Φυσική, κινδυνεύει ωστόσο να μας αποκρύψει τα πραγματικά θαύματα του ανθρώπινου μόχθου που βρίσκονται μπροστά στα μάτια μας. Και κάποια χρήσιμα διδάγματα που θα μπορούσαμε να αποκομίσουμε από αυτά. Πρώτα απ’ όλα, το χθεσινό επίτευγμα αποτελεί θρίαμβο της ανθρώπινης συλλογικότητας - και όχι μόνο του συμπαθέστατου, σεμνότατου και κορυφαίου επιστήμονα Πίτερ Χιγκς. Τρεις χιλιάδες φυσικοί, περισσότεροι μηχανικοί, τεχνικοί και εργάτες συνεργάστηκαν για το μεγαλύτερο πείραμα στην ιστορία των επιστημών. Ο Νεύτωνας είπε κάποτε ότι μπόρεσε να δει μακριά γιατί στηριζόταν σε ώμους γιγάντων, εννοώντας τον Κοπέρνικο και τον Γαλιλαίο. Στις μέρες μας, αυτοί οι γίγαντες είναι οι χιλιάδες ανώνυμοι ήρωες της πνευματικής και σωματικής εργασίας.
Επιπλέον, η ανακάλυψη του CERN ήταν μια μεγάλη νίκη της Ευρώπης. Το 1993, οι Αμερικανοί αποφάσισαν να ενταφιάσουν τον δικό τους υπερεπιταχυντή σωματιδίων, κρίνοντας ότι ήταν πεταμένα λεφτά. Παραδόξως, αυτό συνέβη στη διάρκεια της οκταετίας του Μπιλ Κλίντον, περίοδο παχειών αγελάδων για την Αμερική, έκρηξης του Χρηματιστηρίου, αποθέωσης της τεχνολογικής προόδου και των ιδεολογημάτων της νέας οικονομίας - μιας νέας οικονομίας η οποία, ωστόσο, δεν άφηνε χώρο για τη βασική επιστημονική έρευνα.
Το αποτέλεσμα ήταν να μείνουν πίσω οι Ηνωμένες Πολιτείες στην -κατ’ ανάγκην πολυδάπανη- βασική έρευνα, από την οποία γεννιούνται σχεδόν όλες οι μεγάλες ανακαλύψεις. Από τις κορυφαίες επιστημονικές ανακαλύψεις του τελευταίου αιώνα, η συντριπτική πλειονότητα -με μοναδική αξιοσημείωτη εξαίρεση το τρανζίστορ- προήλθε όχι από ιδιωτικές επιχειρήσεις, αλλά από δημόσια ερευνητικά ιδρύματα. Για τα πολύ «πρακτικά», επιχειρηματικά πνεύματα, ας σημειώσουμε ότι το ίδιο το Ιντερνετ, το λογισμικό του www, με το οποίο δουλεύουν όλες οι επιχειρήσεις, επινοήθηκε ακριβώς στο CERN, ως υποπροϊόν της βασικής έρευνας. Της δημόσιας έρευνας, που υποκινείται όχι από το άμεσο κέρδος, αλλά (ας μας επιτραπεί η ασεβής σκέψη) από την προπατορική αρετή του ανθρώπου: την περιέργεια.

Δεν υπάρχουν σχόλια: