ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΠΕΤΡΟ ΣΤΑΘΑΤΟ

Την είδηση... το κακό μαντάτο το διάβασα (και μάλιστα με καθυστέρηση) στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ:

Ο εκδότης Πέτρος Σταθάτος, παρών στο χώρο του βιβλίου για σχεδόν τέσσερις δεκαετίες, δεν υπάρχει πια. Κηδεύτηκε το μεσημέρι της Δευτέρας στο Κοιμητήριο Ζωγράφου, έχοντας παλέψει για μήνες με τον καρκίνο.

Παιδί της αντιδικτατορικής γενιάς και επικεφαλής για ένα διάστημα της «Σύγχρονης Εποχής», υπήρξε δημιουργός του εκδοτικού οίκου «Δελφίνι», που άφησε γερό στίγμα στα χρόνια της μεταπολίτευσης. Εκεί έκαναν τα πρώτα λογοτεχνικά τους βήματα συγγραφείς όπως ο Αλέξανδρος Ασωνίτης, ο Στέφανος Δάνδολος και η Σώτη Τριανταφύλλου, εκεί πρωτοεκδόθηκαν τα «Απαντα» του Δημοσθένη Βουτυρά, τα γράμματα από τη φυλακή του Νίκου Πλουμπίδη, οι «Οδηγίες προς ναυτιλλομένους» του Αρη Μαραγκόπουλου για τον «Οδυσσέα» του Τζόις, πολιτικά κείμενα των Λευτέρη Μαυροειδή και Νίκου Κοτζιά, έργα του Μονταμπλάν, του Καμί, του Ρόμπερτ Μούζιλ, καθώς και ποίηση των Γιώργου Μπλάνα και Γιώργου Κοροπούλη.

Οταν το «Δελφίνι» έπαψε να λειτουργεί, ο Πέτρος Σταθάτος ανέλαβε τη διεύθυνση των εκδόσεων «Πολύτροπον», ενώ το 2009 ίδρυσε τον «Νόβολι», οίκο επίσης προσανατολισμένο στο δοκίμιο. Στον κατάλογο του τελευταίου υπήρχαν τίτλοι γύρω από την οικονομία, τον πολιτισμό του θεάματος, την οπαδική βία, την ψυχολογία και την πολιτική, επιλογές που του χάρισαν ένα μικρό μεν αλλά πιστό κοινό. Το γεγονός ότι η κρίση είχε μόλις αρχίσει να δείχνει τα δόντια της δεν αναχαίτισε τη δημιουργική διάθεση του Σταθάτου.

Οπως δήλωνε σε σχετικό ρεπορτάζ της «Ε», «οι ατομικές ή οι μικρές εκδοτικές επιχειρήσεις ανέκαθεν αφθονούσαν στην Ελλάδα, κι όντως τα έξοδα δεν είναι απαγορευτικά. Προσωπικά, όμως, αμφιβάλλω αν θα μπορούσα να σταθώ ως πρωτοεμφανιζόμενος σήμερα, δίχως τις σχέσεις που έχω σφυρηλατήσει μια ζωή με βιβλιοπώλες, τυπογράφους, δημοσιογράφους, διανομείς...».

Στο τελευταίο του ταξίδι, ωστόσο, οι συνάδελφοί του εκδότες ήταν απόντες.

ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ 

Τον σύγγαυρο Πέτρο Σταθάτο τον γνώρισα το 1990, όταν ήμουν νομικός σύμβουλος στην Πανελλήνια Ομοσπονδία Εκδοτών και Βιβλιοπωλών. Συνεργαστήκαμε μάλιστα και εκδοτικά. Από το ΔΕΛΦΙΝΙ, τον πρώτο εκδοτικό του οίκο, κυκλοφόρησε (με μεγάλη επιτυχία) το μετάφρασμά μου "Περί βλακείας" του Ρόμπερτ Μούζιλ.

Από τις εκδόσεις του ΝΟΒΟΛΙ εκδόθηκε ο συλλογικός τόμος των Θρησκευόμενων Κόκκινων Επιστημόνων με τίτλο "Οπαδική βία". Το βιβλίο είχε παρουσιαστεί στο Πανεπιστήμιο Αθηνών - από εκεί είναι και η παρακάτω φωτογραφία με τους Γιάννη Πανούση, Χρήστο Κίττα, Πέτρο Κόκκαλη, Ηλία Μπαζίνα και Πέτρο Σταθάτο.

Πιστός οπαδός του Ολυμπιακού βρισκόταν πάντα στο Καραϊσκάκη, κουβαλώντας πάντοτε μαζί του και όλη την κεφαλλονίτικη τρέλα του.

Αντίο, φίλε και σύγγαυρε Πέτρο.